Lazurowe Wybrzeże od dawna przyciąga artystów z całego świata. Wyjątkowe światło, kolor nieba i przyroda dają im natchnienie i możliwości do tworzenia najlepszych dzieł. Wiele z tych dzieł pozostało w regionie i można je podziwiać w muzeach. Oto wybrane muzea na Lazurowym Wybrzeżu dla miłośników sztuki, które z pewnością warto zobaczyć.

Nieco z zażenowaniem wspominam czasy, kiedy sztuka interesowała mnie tyle, co zeszłoroczny śnieg, a wizyta w muzeum była przykrym obowiązkiem. Odkąd mieszkam na Lazurowym Wybrzeżu nie wyobrażam sobie, by nie spędzić co jakiś czas kilku godzin we wnętrzach pełnych dzieł sztuki.

Nie wiem, czy to za sprawą tak wielu ciekawych muzeów dostępnych na Lazurowym Wybrzeżu, czy może faktu, że nawet obrazy podziwiane przeze mnie w najlepszych galeriach w Nowym Jorku powstały właśnie na południu Francji. Wiem jednak, że czas spędzony w polecanych niżej muzeach z pewnością nie będzie czasem straconym.

Jeżeli nie planujesz zwiedzać muzeów podczas urlopu na Lazurowym Wybrzeżu, zachęcam do odwiedzenia chociaż jednego z poniższej listy. Doskonałą okazją może być upalny lub deszczowy dzień. Nie dość, że schowasz się w budynku, to jeszcze zobaczysz Lazurowe Wybrzeże oczami największych światowych artystów.

Kolejność opisu placówek muzealnych jest przypadkowa. Wstęp do muzeów jest najczęściej płatny, po aktualne informacje odsyłam do podanych w opisach stron internetowych. Informacje o dojeździe dotyczą trasy z Nicei.

Muzeum Matisse’a

Mam wrażenie, że Henri Matisse (1869 – 1954) to artysta szerzej nieznany w Polsce. Tymczasem był on i rywalem i przyjacielem Picassa, którego nazwisko zna chyba każdy. Matisse pochodził z północy Francji, ale wiele lat życia spędził na Lazurowym Wybrzeżu, w Nicei i Vence. Spoczywa zresztą na cmentarzu w dzielnicy Cimiez, nieopodal muzeum swojego imienia.

Muzeum Matisse, Nicea

Muzeum Matisse, Nicea

W muzeum Matisse’a w Nicei można zobaczyć dzieła tego multidyscyplinarnego artysty z różnych okresów jego twórczości. Eksponowane są obrazy, rzeźby, wycinanki, rysunki, zdjęcia oraz przedmioty z życia codziennego artysty. Większość dzieł to dary od samego Matisse’a oraz jego rodziny.

Muzeum mieści się w XVII-wiecznej willi i znajduje tuż obok antycznych ruin. Osoby zainteresowane twórczością Matisse’a mogą też odwiedzić Kaplicę Różańcową w Vence, projektu tego sławnego fowisty.

Adres: 164 avenue des Arènes de Cimiez, Nicea
Dojazd: autobusami, np. 5, 18 i 16, przystanek Arènes / Musée Matisse
Strona internetowa: musee-matisse-nice.org

Muzeum Chagalla

Narodowe Muzeum Marca Chagalla w Nicei mieści się nieco niżej w dzielnicy Cimiez od muzeum Matisse’a. Można do niego łatwo dojść spacerem z centrum miasta. Muzeum zostało otwarte jeszcze za życia artysty, który zresztą brał aktywny udział w jego powstaniu.

Muzeum Chagalle, Nicea

Muzeum Chagalle, Nicea

Główną ekspozycję placówki stawi 17 wielkich dzieł artysty, które składają się na cykl Przesłanie Biblijne. Ekspozycję uzupełniają wystawy tymczasowe. Na miejscu można też obejrzeć film o artyście w sali koncertowej z witrażami projektu Chagalla. Nie można również pominąć pięknej mozaiki na zewnętrznej ścianie (Wóz Eliasza) oraz sali z dziełami inspirowanymi Pieśnią nad Pieśniami, które zadedykował swojej żonie Vavie.

Marc Chagall (1887 – 1985) jest pochowany na cmentarzu w Saint-Paul de Vence, tuż za murami miejskimi.

Adres: 36 Avenue Docteur Ménard, Nicea
Dojazd: autobusami, np. 5, przystanek Musée Chagall
Strona internetowa: musees-nationaux-alpesmaritimes.fr

Muzeum Sztuk Pięknych

Muzeum Sztuk Pięknych w Nicei mieści się w pięknej neorenesansowej willi z drugiej połowy XIX w., która pierwotnie miała być domem ukraińskiej księżniczki. Ostatecznie jednak mieszkał w niej amerykański biznesmen, a po jego śmierci obiekt stał się własnością miasta. Budynek jest w dość kiepskim stanie, ale wewnątrz poza sztuką warto zwrócić uwagę na okazałą klatkę schodową.

Muzeum Sztuk Pięknych, Nicea

Muzeum Sztuk Pięknych, Nicea

W muzeum są eksponowane m.in. obrazy rodziny Van Loo, Raula Dufy’iego, Pierre’a Bonnarda i urodzonego w Krakowie Mojżesza Kislinga, ceramika Picassa i twórczość sławnego francuskiego plakacisty Julesa Chéreta, którego imię nosi muzeum. Nie można też pominąć bardzo ciekawych obrazów nicejskiego symbolisty Gustava Adolpha Mossy.

Adres: 33 Avenue des Baumettes, Nicea
Dojazd: Tramwaj T2, przystanek Centre Universitaire Méditerranéen, autobus 33 (Musée Chéret)
Strona internetowa: musee-beaux-arts-nice.org 

Muzeum Sztuki Naiwnej

Muzeum Sztuki Naiwnej w Nicei prezentuje sztukę artystów amatorów. Są tu jednak dzieła takich twórców, jak np. Henri Rousseau. W muzeum można też zobaczyć twórczość 4 Polaków: Nikifora Krynickiego, Zofii Rostad, Anieli Darkowskiej oraz Francuza polskiego pochodzenia Jeana Kwiatkowskiego.

Muzeum Sztuki Naiwnej, Nicea

Muzeum Sztuki Naiwnej, Nicea

Muzeum nosi imię Anatola Jakovsky’ego, francuskiego krytyka sztuki, który wraz z żoną przekazał miastu swoją kolekcję dzieł. Do ich ekspozycji wykorzystano willę należącą dawniej do potentata z branży perfumiarskiej, Françoisa Coty.

Adres: Château Sainte-Hélène, 23 Avenue de Fabron, Nicea
Dojazd: tramwaj T2, przystanek Fabron, potem spacer ok. 10 min
Strona internetowa: nice.fr

MAMAC

MAMAC to Muzeum Sztuki Nowoczesnej i Sztuki Współczesnej w Nicei (Musée d’art moderne et d’art contemporain). Jego siedzibą jest ogromny betonowy budynek składający się z 4 wież połączonych oszklonymi pasażami. Z dachu gmaszyska można podziwiać panoramę Nicei.

MAMAC, Nicea

MAMAC, Nicea

Ekspozycja muzeum jest bardzo bogata i stanowi przede wszystkim odpowiedź lokalnych twórców francuskiego nowego realizmu na amerykański pop art. Kluczowymi artystami są tu Yves Klein, Niki de Saint Phalle i César, ale wśród wystawianych artystów znajdziemy również takie nazwiska, jak Sacha Sosno, Francis Bacon, Andy Warhol czy Dennis Oppenheim.

Adres: Place Yves Klein, Nicea
Dojazd: muzeum mieści się w centrum Nicei, tuż obok tramwajów T1 i T2 (Place Garibaldi)
Strona internetowa: mamac-nice.org

Muzeum Jeana Cocteau

Muzeum Jeana Cocteau w Menton mieści się w ciekawym budynku projektu R. Ricciottiego. Charakterystyczne wykorzystanie betonu i szkła przywodzi na myśl budynek muzeum MuCEM w Marsylii, nie bez powodu. Tamten budynek również zaprojektował Ricciotti.

Muzeum Jean Cocteau, Menton

Muzeum Jean Cocteau, Menton

Ekspozycja w muzeum Menton to donacja amerykańskiego kolekcjonera, Severina Wundermana. W obiekcie można zobaczyć około 2 tys dzieł i przedmiotów twórczości multidyscyplinarnego francuskiego artysty Jeana Cocteau (1889 – 1963). Niestety w czasie powodzi w 2018 r. zlokalizowana tuż przy morzu placówka uległa zalaniu. W czasie przerwy technicznej dzieła Cocteau są dostępne w pobliskim bastionie z XVII w., dawnej pracowni Cocteau. Warto również odwiedzić udekorowaną przez artystę salę ślubów w merostwie.

Adres: 2 quai de Monleon, Menton
Dojazd: autobus nr 607 z Nicei do Monako i potem przesiadka w 608 do Menton lub pociąg regionalny TER
Strona internetowa: museecocteaumenton.fr

Fundacja Maeght

Fundacja Maeght to prywatne centrum sztuki współczesnej i nowoczesnej, przez wielu uznawane za najważniejszą francuską prywatną fundację sztuki. Zajmuje willę zaprojektowaną specjalnie do celów wystawienniczych przez katalońskiego architekta Lluísa Serta i znajduje się w lesie nieopodal miasteczka Saint-Paul de Vence.

Fondation Maeght, Saint-Paul de Vence

Fondation Maeght, Saint-Paul de Vence

Całość sfinansowało małżeństwo Marguerite i Aimé Maeght, zawodowo związane ze sztuką. Do prac nad powstaniem obiektu zaangażowali oni wielu znamienitych artystów. Poza wystawą stałą organizowane są liczne wystawy tymczasowe. Można tu podziwiać prace takich artystów, jak chociażby: Chagall, Bonnard, Braque, Léger, Miró, Kandinsky czy Giacometti.

Adres: 623 chemin des Gardettes, Saint-Paul-de-Vence
Dojazd: autobusem 655 do Saint-Paul, przystanek Fondation Maeght i potem 10 min spaceru pod górę w lesie
Strona internetowa: fondation-maeght.com

Muzeum Fernanda Légera

Muzeum Fernanda Légera w Biot znajduje się w budynku, który powstał po śmierci artysty za sprawą jego żony. Eksponuje dzieła artysty oraz innych twórców podczas wystaw czasowych. Prace Légera można podziwiać już patrząc na sam budynek. Zdobi go ogromna mozaika pierwotnie przeznaczona na dekorację stadionu w Hanowerze, ale jej ukończenie przerwała śmierć artysty (1881 – 1955).

Muzeum Fernard Leger, Biot

Muzeum Fernard Leger, Biot

Fernand Léger nie tylko malował, ale też tworzył witraże, rzeźby i ceramikę. W swoich dziełach często ukazywał robotników, a ludzkie sylwetki tworzył z bardzo uproszczonych i charakterystycznych dla siebie kształtów.

Adres: 255 chemin du Val de Pôme, Biot
Dojazd: najlepiej własnym transportem, ewentualnie autobus z Antibes (nr 10 i 21, przystanek Musée Fernand Léger)
Strona internetowa: musees-nationaux-alpesmaritimes.fr

Muzeum Bonnarda

Muzeum Bonnarda znajduje się w Le Cannet, tuż nad Cannes. Pierre Bonnard (1867 – 1947) to słynny francuski postimpresjonista, który mieszkał w tej okolicy i tu jest pochowany. Nigdy jednak nie mieszkał w willi udostępniającej dziś jego dzieła.

Muzeum Bonnarda, Le Cannet

Muzeum Bonnarda, Le Cannet

Adres: 16 boulevard Sadi Carnot, Le Cannet
Dojazd: autobus Palm’Express nr 1 z Cannes, przystanek Mairie du Cannet
Strona internetowa: museebonnard.fr

Muzeum Picasso w Antibes

Picasso tworzył w Antibes w 1946 r. przez pół roku w XVI-wiecznej twierdzy Grimaldich. Właśnie ten budynek jest dziś siedzibą muzeum artysty, który w celu utworzenia placówki przekazał miastu wszystkie dzieła stworzone podczas swojego pobytu.

Muzeum Picasso, Antibes

Muzeum Picasso, Antibes

Poza obrazami, szkicami i rzeźbami artysty można również zobaczyć jego ceramiki, które tworzył w pobliskim Vallauris. Warto też zwrócić uwagę na zdjęcia Picassa, bo ich autorem jest Michał Smajewski (znany także jako Michel Sima), przyjaciel Picassa, który przyczynił się do zaoferowania artyście twierdzy na cele atelier.

Osoby zainteresowane twórczością Picassa powinny także odwiedzić pobliskie miasteczko Vallauris, gdzie w Musée National Pablo Picasso znajduje się jego słynne dzieło La Guerre et la Paix (Wojna i Pokój). W miasteczku stoi również pierwsza publiczna rzeźba artysty (Place de l’Homme au Mouton).

Adres: Place Mariejol (centrum miasta), Antibes
Dojazd: autobus nr 620, pociąg TER
Strona internetowa: antibes-juanlespins.com

Musée de l’Annonciade

Muzeum to mieści się w centrum Saint-Tropez, tuż przy porcie i zajmuje budynek kaplicy z XVI w. Wewnątrz można podziwiać dzieła artystów tworzących w Saint-Tropez i okolicy, np. Matisse, Bonnard, Dufy i Paul Signac.

Musee l'Annonciade, Saint-Tropez

Musee l’Annonciade, Saint-Tropez

Ten ostatni przyczynił się zresztą do popularyzacji miasteczka i przyciągnął tu innych artystów. W 1892 zacumował on swój jacht w Saint-Tropez i od razu dostrzegł walory okolicy dla swojej twórczości. W 1897 kupił tu dom i otworzył pracownię, chętnie odwiedzaną przez artystów jego pokolenia.

Adres: 2 place Georges Grammont, Saint-Tropez
Dojazd: sprawdź artykuł o Saint-Tropez
Strona internetowa: saint-tropez.fr

Warto również odwiedzić

Podczas pobytu na Lazurowym Wybrzeżu warto też zobaczyć willę Augusta Renoir w Cagnes-sur-Mer, w której artysta miał swoją pracownię. Wspominam o niej w artykule o willach i ogrodach na Lazurowym Wybrzeżu.

W tym samym miasteczku można też zobaczyć obraz Tamary Lempickiej, na którym sportretowała ona francuską piosenkarkę Suzy Solidor. Wisi w zamku Grimaldich.